
Bệnh tiêu chảy ở đây là để chỉ triệu chứng đại tiện phân lỏng hoặc đại tiện như nước, đại tiện với số lần nhiều. Bệnh này đặc biệt xảy ra nhiều với trẻ sơ sinh. Bệnh có thể xảy ra trong cả 4 mùa, nhưng mùa hè và mùa thu gặp khá nhiều. Nguyên nhân gây ra bệnh tiêu chảy, thứ nhất là do viêm nhiễm, đặc biệt là viêm nhiễm độc thực phẩm, hoặc thực phẩm không đảm bảo vệ sinh dễ gây ra bệnh. Thứ hai là do nguyên nhân ăn uống, ăn quá nhiều hoặc ăn nhiều những loại thực phẩm khó tiêu, hoa quả lạnh bụng v.v...
Cũng có khi xảy ra chứng tiêu chảy là do bảo vệ trẻ không tốt, ví dụ như: trẻ bị lạnh hoặc cảm mạo, hoặc do sau khi mắc các chứng bệnh gan thận hư hàn. Cần đề phòng chứng tiêu chảy ở trẻ, cần chú ý những nguyên nhân nêu trên. Nguyên tắc trị bệnh tiêu chảy trong Đông y có thể dựa vào nguyên tắc tiêu viêm, thông ruột, điều tiết và bổ dưỡng cho thận và dạ dày làm chính. Ngoài điều trị bằng thuốc ra, có thể căn cứ vào mức độ khác nhau của bệnh để điều trị bằng thực phẩm khác nhau.
Mùa hè, trẻ thường dễ bị mắc chứng tiêu chảy, đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 1 tuổi càng dễ xảy ra bệnh này hơn. Hàng năm, trên thế giới có khoảng 5.000.000 - 18.000.000 trẻ tử vong vì bệnh tiêu chảy. Tại nước ta, số lượng trẻ em tử vong vì tiêu chảy hàng năm rất lớn chỉ đứng thú hai sau bệnh viêm đường hô hấp, tỷ lệ phát bệnh xảy ra rất nhiều.
Đối với việc điều trị bệnh tiêu chảy, gần đây có một số quan điểm khác nhau:
Đề xướng việc nuôi con bằng sữa mẹ. Trong sữa mẹ có chứa nhiều men axit và kháng thể tốt cho tiêu hoá của trẻ nhỏ, và có rất nhiều thành phần dinh dưỡng phù hợp với nhu cầu tiêu hoá và hấp thụ của trẻ, mà không một loại sữa bò hoặc thức ăn thay thế sữa mẹ nào có thể thay thế so sánh được. Hơn nữa, cả vấn đề vệ sinh, tiết kiệm và cách cho trẻ ăn đều rất thuận tiện. Nuôi con bằng sữa mẹ có thể giúp trẻ phòng ngừa được bệnh tiêu chảy. Tổ chức Y tế thế giới cho rằng, nếu chúng ta tuyên truyền rộng rãi việc nuôi con bằng sữa mẹ, hàng năm thế giới có thể tránh cho 1.000.000 trẻ em tử vong.
Bỏ bú bình, thay bằng cho trẻ uống sữa bằng thìa và bát. Vì bình sữa rất dễ dẫn đến mất vệ sinh, rất khó rửa sạch và khử trùng, đặc biệt là núm vú bằng cao su, rất dễ bị nhiễm vi khuẩn, dẫn đến chứng bệnh tiêu chảy ở trẻ nhỏ. Thay đổi phương pháp, cho trẻ ăn sữa bằng thìa và bát, khả năng ô nhiễm có giảm hơn so với cho trẻ ăn sữa bằng bú bình. Vì sức khoẻ của trẻ nhỏ, người lớn chúng ta có thể thử xem sao.
Không nên lạm dụng thuốc kháng sinh. Hiện nay, hiện tượng sử dụng kháng sinh đối với trẻ em bị tiêu chảy rất phổ biến, nhưng trong thực tế, có tới hơn một nửa số trẻ em bị tiêu chảy là do nhiễm độc thuốc gây ra, hoặc do ăn uống không hợp lý gây ra. Đối với chứng tiêu chảy do những nguyên nhân trên gây ra, điều trị bằng thuốc kháng sinh không những không đem lại hiệu quả gì, mà có thể giết chết những nhóm vi khuẩn bình thường cư trú trong đường ruột, dẫn đến rối loạn những nhóm vi khuẩn này, làm cho bệnh tiêu chảy càng thêm nghiêm trọng. Gần đây xuất hiện rất nhiều loại thuốc bào chế từ thiên nhiên. Các loại thuốc này có mục đích giúp đỡ cho những nhóm vi khuẩn bình thường của đường ruột, thông qua những vi khuẩn tự nhiên, để ức chế vi khuẩn gây bệnh sinh sôi, để đạt đến hiệu quả diệt những vi khuẩn gây bệnh, hơn nữa, lại không có tác dụng phụ. Tất nhiên, với bệnh lỵ nặng, kết hợp dùng thuốc kháng khuẩn một cách hợp lý là vô cùng cần thiết.