(Vị thuốc thượng phẩm trong Thần nông bản thảo kinh)
Cam thảo thuộc họ đậu, sống lâu năm, gốc khô và thân khô là loại thực vật thân gỗ. Thân thẳng, gốc hình trụ tròn, quả chín vào mùa thu.
Bản kinh có viết: Cam thảo vị ngọt, tính bình. Có thể loại trừ những tác nhân gây bệnh cho lục phủ ngũ tạng, mạnh gân cốt, thúc đẩy cơ thịt phát triển, tâng cường khí lực, trị vết thương do kim loại gây ra dẫn đến mụn mủ ác tính..., giải các loại độc. Dùng lâu dài giúp cơ thể khỏe mạnh, kéo dài tuổi thọ.
Cam thảo vị ngọt, được gọi là “cây rất ngọt”, vì thế mà tác dụng lớn nhất là bổ tỳ, ích khí. Thường dùng để trị tỳ, vị hư nhược, hơi thở yếu, ăn ít, phân lỏng... cổ nhân cho rằng: Cam thảo là loại bổ ích “ngũ lao thất thương”, chứng hư tổn, kinh sợ đều dùng vị thuốc này. Cam thảo có thể đi vào 13 kinh, bổ chính khí cho lục phủ ngũ tạng. Khi chính khí tồn tại bên trong thì tà khí bị đẩy lùi. Vì thế mà trong sách ghi rằng: Trên thì tiêu đờm, chữa ho; giữa thì điều hòa tỳ, vị; dưới thì giải nhiệt, lợi tiêu hóa. Hiện nay, cam thảo là loại thuốc dùng để chữa ho, hen suyễn tốt nhất, cũng là loại dược thảo thường dùng để điều trị bệnh về dạ dày, đường ruột, trướng bụng và tứ chi mỏi mệt.
Theo học thuyết Ngũ hành: Vị ngọt thuộc hành Thổ. Người xưa thì cho rằng: “Vật độc nhập vào Thổ, độc tự hóa giải”. Cho nên người ta cho rằng: “Cam thảo có thể giải trăm vị độc”, “giải độc của thảo mộc, côn trùng, cá, chim, thú”. Khoa học thời cận đại đã chứng minh, cam thảo có thể kết hợp rồi hóa giải chất độc trong cơ thể, đào thải ra ngoài, lại có thể hấp thụ các chất độc. Điều này và câu nói của người xưa “chất độc nhập Thổ, độc tự hóa giải” đã xác định được tính năng thần dược của cam thảo. Vì thế, trong dân gian thường dùng cam thảo nấu thành canh để trị trúng độc do ăn uống, thảo dược có độc tính, thuốc trừ sâu... đều cho thấy hiệu quả trị liệu đặc biệt. Đồng thời, với các vết thương, phù thũng bên ngoài, cam thảo cũng có thể điều trị. Ngoài ra, trong Bản thảo cương mục có ghi: Cam thảo còn có khả năng trị độc cho trẻ sơ sinh, có thể giáng hỏa chỉ thống, tiêu trừ phiền nhiệt ở ngực, an định tinh thần, ngủ được sâu giấc... Ngoài ra, cam thảo vị ngọt tính bình, có thể tách nhiệt ở các dược liệu có hỏa tính, chế hàn ở các dược liệu có tính hàn, được tôn là “chúa tể của các dược phẩm”. Đông y thường sử dụng vị thuốc này.
Trong sách Bản thảo cương mục cho rằng, cam thảo có khả năng “trị liệt dương”, là thiếu căn cứ khoa học. Những nghiên cứu hiện đại đã chứng minh, cam thảo làm giảm khả năng tình dục của nam giới, Tức là cam thảo không những không có tác dụng tráng dương, mà ngược lại còn có khả năng “làm liệt dương”. Như vậy, có người suy đoán rằng, câu nói của Lý Thời Trân khả năng là do đời sau sao chép sai câu “trị liệt âm”. Cho nên, nam giới khi ăn cam thảo cần chú ý.
Trị trúng độc do ăn uống thảo dược, thuốc trừ sâu.
Trị trẻ mới sinh trúng độc, cơ thể hạ hỏa, giảm đau, tiêu trừ nhiệt nóng trong ngực, trị chứng tiêu khát, an thần, ngủ ngon.
Bổ tì ích khí, trị tỳ vị hư nhược, hụt hơi, thiếu lực, ăn ít, phân lỏng.
Trị bệnh ho, thương hàn
Lấy 62g cam thảo, mật ong, thêm 21 nước, đun sôi còn 0,51. Mỗi lần uống 100ml, mỗi ngày uống 2 lần.
Trị táo bón ở trẻ sơ sinh
Cam thảo, vỏ quýt, mỗi thứ 3g. Các vị thuốc trên đun với nửa bát nước rồi cho trẻ uống
Trị bệnh tiểu dầm ở trẻ nhỏ
Dùng cam thảo nấu thành canh. Mỗi đêm uống trước khi đi ngủ.
Trị tiểu ra máu ở trẻ nhỏ
Dùng 37g cam thảo, thêm 600ml nước, sắc lấy 200ml nước thuốc, trẻ 1 tuổi uống hết trong ngày.
Trị trẻ nhỏ gầy yếu
Lấy 93g cam thảo, sao đen, nghiền thành bột, dùng mật ong nặn thành viên bằng hạt đậu xanh. Mỗi lần dùng 5 viên với nước ấm. Mỗi ngày uống 2 lần.
Trị tắc miệng do sưng lưỡi
Dùng cam thảo nấu thành canh đặc, uống khi còn nóng, cho tới khi nôn ra được đờm dãi.
Trị bệnh đậu mùa
Cam thảo nướng, rễ qua ủy nhân, sắc lấy nước uống.
Trị ngứa âm đạo
Cam thảo đun lấy nước, ngày rửa 3 - 5 lần.
Trị bệnh uốn ván ở trẻ nhỏ
Lấy 7,8g cam thảo, sắc lấy nước uống cho đến khi nôn ra đờm dãi. Sau đó nhỏ vài giọt sữa vào miệng trẻ.
Trị trẻ nhỏ đầy tháng chưa mở mắt
Lấy cam thảo dài khoảng 1 ngón tay, nướng với mật lợn rồi tán thành bột, uống với một chút nước cơm.
Trị đi kiết lẫn máu
Cam thảo xắt lát mỏng, sắc vối 1,500ml nước còn 800ml nước thuốc, dùng uống.
Trị da nứt nẻ vì lạnh.
Dùng nước cam thảo rửa qua vùng da bị nứt nẻ. Sau đó lấy hoàng liên, hoàng cầm nghiền nhỏ, trộn với dầu mè, thêm ít khinh phấn, rồi bôi vào vết nứt nẻ.
Sức khỏe 24h - Tin tức - Kiến thức - Y học
Địa chỉ:
Điện thoại:
Email: skhoe24h@gmail.com
