(Vị thuốc hạ phẩm trong Thần nông bản thảo kinh)

Đom đóm là toàn thân con đom đóm thuộc họ đom đóm (Lampỵridae), còn gọi là dạ quang, tiêu hành. Mắt của nó hình bán cầu, mắt con đực thường to hơn mắt con cái. Phía gần dưới bụng có thể phát sáng. Trứng, ấu trùng của đom đóm đều có thể phát sáng.
Đom đóm vị cay, tính hơi ôn. Có thể cải thiện thị lực, trị lở loét ở trẻ, nhiệt nóng dẫn tới tổn thương nhiều bộ vị, có thể chữa cổ độc, sốt rét.
Lý Thời Trân chia đom đóm thành 3 loại: “Một loại nhỏ bay đêm, bụng phát sáng, sống trong các lùm cây; một loại giống như: ấu trùng bọ cạp, phát sáng ở đuôi không có cánh nên không bay được, chính là loài sống trong ống trúc, còn gọi là quyên, tục gọi là huỳnh thư; một loại là thủy huỳnh, sống trong nước. Làm thuốc dùng phi huỳnh”. Loài côn trùng nhỏ phát sáng ở đuôi; thường bay thành bầy trong những lùm cỏ vào mùa hè “ giống như những ngôi sao. Người xưa bèn đặt cho nó một truyền thuyết đẹp: Nếu nam thanh nữ tú tỏ tình trong sự vây quanh của những con đom đóm thì cuối cùng sẽ thành gia quyến. Thư sinh mượn ánh sáng của đom đóm mà chuyên cần khắc khổ sẽ được công thành danh toại.
Đom đóm không chỉ là một thú tiêu khiển của con người trong mùa hè mà còn là lương dược có rất nhiều công hiệu. Ngày nay thực tiễn lâm sàng cho rằng, nó có vị cay, tính lương. Vị cay có thể hành tán, hàn có thể thanh nhiệt, quy về can kinh, vì vậy có tác dụng thanh gan trừ hỏa. Vì gan chủ mắt, vì vậy có thế trị gan nóng khiến mắt sưng đỏ, phù thũng. “Chủ minh mục” trong Bản kinh có đề cập đến chính là điều này. Dược tính bản thảo cũng ghi chép: Đom đóm còn có thể chữa mắt bị cườm nước. Ngoài ra, đom đóm còn có tác dụng thanh nhiệt giải độc, trị lở loét ở trẻ nhỏ, trị nọc độc do bị ong đốt.
Trị gan nóng khiến mắt sưng đỏ, phù thũng.
Có tác dụng thanh nhiệt giải độc, trị lở loét ở trẻ, trị nọc độc do bị ong đốt.
Làm đen tóc
Ngày mùng 7, tháng 7, lấy 14 con đom đóm, bôi lên tóc, ắt tóc tự đen.
Giúp sáng mắt
Dùng 14 con đom đóm, nhét vào trong mật cá chép, phơi nắng 100 ngày, nghiền thành bột, mỗi lần nhỏ một chút vào mắt, có công hiệu vô cùng kỳ diệu.