(Vị thuốc thượng phẩm trong Thần nông bản thảo kinh)
Thạch mật cũng được gọi là thạch di, thổ mật, nhai mật, sơn mật, mật ong. Nó là một loại mật ong màu đen giống như con ruồi trâu được lên men mà thành. Phần nhiều sản sinh ở chỗ vách núi cheo leo hoặc nơi núi đá cao, mùi vị thơm ngon, màu sắc nhuận óng ánh, dùng làm thuốc còn hơn loại mật ong khác.
Bản kinh có viết: Thạch mật vị ngọt, tính bình. Chủ trị chứng lạnh bụng, động kinh, co giật do tà khí tích tụ ở tâm tạng gây ra, có thể bồi bổ ngũ tạng, điều hòa công năng của ngũ tạng, bổ ích các chứng hư nhược của ngũ tạng; giúp bổ ích nguyên khí, tăng cường công năng của tỳ, vị. Thạch mật còn giúp giảm đau, giải độc, có tác dụng tiêu trừ các loại bệnh
tật và điều hòa các loại dược vật khác. Sử dụng thạch mật trong thời gian dài khiến cho tinh thần khỏe khoắn, ý chí kiên cường, thân thể nhẹ nhõm, thoải mái, kéo dài tuổi thọ.
Tương truyền, thạch mật vốn có nguồn gốc là một loại mật màu đen có hình giống như con ruồi trâu. Phần lớn có trong những vách núi cao ở phương Nam, túi mật nằm trong những hốc đá. Vị thuốc này đặc biệt khó lấy, chỉ có thể dùng cây sào dài chọc vào túi mật để lấy ra, hoặc dùng các vật khác để tiếp cận. Trong cuốn Bác vật chí có viết: Các dãy núi u tịch ở phương Nam là những nơi có nhiều thạch mật. Thạch mật thường có ở trên những dãy núi cheo leo, con người không có khả năng leo trèo thì không thể lấy được, chỉ khi lên đến đỉnh núi, sau đó treo chiếc giỏ lơ lửng trên không trung mới tiếp cận mà kéo nó ra được. Loài ong sau khi để lại mật ở các khe trong núi, có hàng bầy chim sẻ từ khắp nơi bay đến ăn, đến mùa xuân năm sau ong lại bay về tiếp tục kết mật.
Trong Bản thảo cương mục có ghi chép: Công hiệu chủ yếu của thạch mật là thanh nhiệt, bổ trung, giải độc, nhuận táo, giảm đau. Vì quy về phế kinh, đại tràng kinh, hơn nữa lại có chất tư nhuận, nên được dùng để bổ ích tân dịch, nhuận táo, nhuận tràng. Trong lâm sàng, nó được dùng để điều trị chứng thể hư dịch khô, ruột táo tiện bí. Nếu dùng kết hợp với vừng đen thì có công hiệu dưỡng huyết, nhuận táo, trị được chứng táo bón mạn tính. Thạch mật tính mát nên có tác dụng thanh nhiệt, nhuận phổi, có thể điều trị chứng phổi hư gây ho lâu ngày, cuống phổi khô rất và tỷ phế suy nhược, nó còn giúp điều trị chứng ho ra máu, ho nhiều do lao động mệt mỏi quá sức (ho lao). Ngoài ra, thạch mật còn có tác dụng giảm đau, được dùng để điều trị các chứng tỳ vị hư nhược, đau bụng, đau tim, tay chân lạnh. Vì thạch mật có tác dụng bổ dưỡng tỳ vị, cho nên phàm là thuốc bổ dưỡng thì phần lớn đều sử dụng thạch mật. Ngoài ra, thạch mật còn có tác dụng dưỡng nhan, chống lão hóa.
Những phân tích của Y học hiện đại cho thấy, thạch mật có tác dụng bổ gan và kích thích hình thành các tế bào gan nên có tác dụng ức chế rõ rệt với bệnh gan nhiễm mỡ. Thạch mật còn có thể ức chế trùng gây bệnh kiết lỵ và những cầu khuẩn, tăng khả năng hô hấp và hấp thụ đường máu trong cơ thể. Trong lâm sàng, thạch mật có thể dùng điều trị các chứng bệnh về gan tạng, thần kinh suy nhược, tụ máu, phổi kết hạch, chữa trị lở loét ở dạ dày. Theo thuật dưỡng sinh, mỗi ngày vào các buổi sáng sớm, trưa, chiếu tối sử dụng 100g mật ong tươi, sau 10 ngày tăng lên 150 - 200g có tác dụng tốt với dạ dày và viêm loét đường ruột. Ngoài dùng để trị bệnh, trong thạch mật còn có những dưỡng chất thúc đẩy sự sinh trưởng, tăng cường sinh lực, là dược phẩm dinh dưỡng tốt cho người già và trẻ nhỏ dùng hàng ngày. Tuy nhiên, thạch mật không thể dùng quá liều lượng, nếu không do tính chất nhuận hoạt dẫn đến tình trạng tiêu chảy, do vậy người mắc chứng tiêu chảy không thích hợp dùng thạch mật.
- Giúp cho tinh thần khỏe khoắn, ý chí kiên cường.
- Thanh nhiệt bổ trung, giải độc.
- Thanh nhiệt, nhuận phổi có thể trị chứng phổi hư dẫn đến ho lâu ngày, cuống phổi khô rát và tỳ phế suy nhược, ho ra máu, ho nhiều do lao động mệt mỏi.
- Giảm đau, dùng để điều trị tỳ vị hư nhược, đau bụng, tim, tay chân lạnh.
- Bổ ích tân dịch, nhuận táo, nhuận tràng, có thể dùng để trị chứng thể hư dịch khô, ruột nóng tiện bí.
Trị đại tiện không thông
Lấy 200ml mật ong, dùng lửa nhỏ đun đến khi thành dạng mạch nha, nhân lúc còn nóng nặn thành viên hình viên đạn dài khoảng 3cm, có một đầu nhọn. Đợi khi mật ong nguội cứng thì đút vào hậu môn, không lâu sau có thể thông tiện.
Trị chứng khát sau khi sinh
Dùng mật ong lượng không hạn chế, pha với nước sôi và uống.
Trị những nốt ban gây ngứa ngáy
Dùng mật ong lượng không hạn chế, hòa lẫn với rượu và uống.
Trị ngũ sắc đan độc
Dùng mật ong với gừng khô, bôi lên vùng bị bệnh.
Trị chứng sinh nhọt trong miệng
Mật ong ngâm trong lá đại thanh sau đó ngậm.
Trị nổi mụn ngứa ở quy đầu
Dùng mật ong đun sôi rồi lấy cam thảo quét vào bôi lên quy đầu.
Trị bỏng do dầu
Dùng mật ong bôi lên vùng da bị bỏng.
Điều trị mụn nhọt độc sưng tấy
Mật ong và lá hành nghiền thành dạng cao. Dùng kim chích vào chỗ mụn nhọt sưng tấy rồi lấy cao đó bôi lên, khoảng nửa giờ sau thì dung giấm nóng rửa sạch.
Trị sưng đau viền mắt
Dùng mật ong bôi quanh mắt. Nằm ngửa khoảng nửa ngày rồi dậy rửa sạch mắt, mỗi ngày 1 lần.
Điều trị bệnh phong cùi
Gừng tươi 1.000g, đập giập lấy nước cốt, đổ vào 500g mật ong, dùng lủa nhỏ đun đến khi sánh đặc, rồi cất đi. Mỗi ngày vào lúc sáng sớm dùng rượu ấm uống 1 viên to bằng quả táo, mỗi ngày uống 3 lần, kỵ các chất lạnh và giấm.
Điều trị vết sạm và đồi mồi trên mặt
Lấy mật ong trộn đều với bột phục linh rồi bôi lên vùng da bị sạm hay hay xuất hiện đồi mồi.
Trị sưng đau viền mắt
Dùng mật ong bôi quanh mắt. Nằm ngửa khoảng nửa ngày rồi dậy rửa sạch mắt, mỗi ngày 1 lần.
Sức khỏe 24h - Tin tức - Kiến thức - Y học
Địa chỉ:
Điện thoại:
Email: skhoe24h@gmail.com
