(Vị thuốc hạ phẩm trong Thần nông bản thảo kinh)
Lương đang tử là hạt của cây lương đang, loài thực vật thuộc họ cà cũng có tên gọi là hạt thiên tiên, hoành đường. Hoa của nó màu xanh hơi vàng nhạt, gốc màu đỏ, quả của nó hình bầu dục. Hạt của nó hơi tròn, màu vàng nhạt như lá cọ.
Lương đang tử vị đắng, tính hàn. Chủ trị sâu răng, sưng đau, sát khuẩn răng, còn có thể điều trị chứng “da thịt tê bì, co rút gân, có tác dụng giúp cơ thể linh hoạt; nhưng dùng quá nhiều cũng khiến cho tinh thần bị hoảng loạn, sinh ra ảo giác, phát điên chạy lung tung.
Lương đang tử quy về tâm, vị và can kinh, có độc tính. Vị đắng có thể giáng tiết, tính hàn có thể thông lợi do đó có tác dụng giúp lưu thông kinh mạch, lợi khí trừ phong, hoạt huyết tiêu sưng. Hiệu quả tốt nhất của lương đang tử là gây tê giảm đau. Trên lâm sàng thường dùng nó để chữa các chứng bệnh như đau răng, cơ bắp bị chuột rút, đau bụng. Nó còn có tác dụng trị đau do côn trùng cắn như trong sách Bản kinh đề cập đến, nhưng không thể sát trùng.
Sách Bản kinh còn ghi, nó có tác dụng tăng cường sức khỏe, giúp tinh thần thông suốt. Trong sách Bản thảo cương mục cũng có ghi: Nó có tác dụng trị chứng động kinh điên dại, co quắp, có thể giúp an định thần trí, mắt sáng, tai thính, trừ phong tà. Những chứng bệnh này đều do phong hàn xâm nhập vào tâm kinh gây ra. Lương đang tử có thể vào tâm kinh, giúp lưu thông kinh mạch, trị phiền muộn, lợi khí thông mạch..., cho nên có tác dụng trị liệu rất tốt. Theo thực tiễn lâm sàng cho thấy, lương đang tử thực sự có tác dụng tăng cường sức khỏe, giúp tinh thần thông suốt, có hiệu quả trong trị bệnh động kinh. Nhưng khi trị liệu, liều lượng dùng nhất định phải được kiểm soát chặt chẽ. Vì nếu sử dụng quá liều sẽ gây tác dụng phụ, làm cho tinh thần rối loạn, người bệnh bị ảo giác, nói năng lẫn lộn, phát cuồng chạy lung tung.
Trong sách Bản thảo cương mục cũng có ghi: Khi dùng lương đang tử với liều lượng quá nhiều sẽ gây ra chứng bệnh điên dại. Lý Thời Trân giải thích là do lương đang tử có độc làm cho đàm che lấp tâm khiếu, thần tu, từ đó dẫn đến loạn thị giác và thính giác. Y học hiện đại thì cho rằng, do trong lương đang tử chứa quá nhiều chất atropine gây ra.
Dược lý học hiện đại đã nghiên cứu và chứng minh, các acid amin có chứa trong lương đang tử có tác dụng kiểm soát rất tốt sự bài tiết của các tuyến phân tiết chất hormon trên cơ thể, có thể làm dãn đồng tử, tăng nhãn áp và điều tiết chứng tê liệt, còn có thể khiến tim đập nhanh và có tác dụng giúp trấn tĩnh các trung khu thần kinh rất tốt. Nhưng do hàm lượng chất atropine từ 5 - 10mg đã có thế làm trúng độc, hàm lượng thấp nhất có thể gây chết người là 0,8 - 0,13g, cho nên khi dùng nhất định phải dùng với liều lượng thích hợp.
- Có thể làm dãn đồng tử, tăng nhãn áp và có tác dụng giúp trấn tĩnh các trung khu thần kinh rất tốt.
- Trị các chứng đau răng, cơ bắp co quắp, đau bụng…
- Trị chứng động kinh, điên dại, xương khớp co quắp, có thể giúp an định thần trí, mắt sáng, tai thính, trừ phong.
Trị chứng tê đau do phong hàn
Lấy lương đang (sao) 9g, ô đầu, cam thảo, mỗi loại 15,6g, thêm 31g ngũ linh chi. Các loại thuốc trên nghiền nhỏ, thêm hồ vào nặn thành viên bằng hạt ngô, lấy la thanh tán làm vỏ. Mỗi lần dùng 10 viên, nam giới thì uống với rượu xương bồ, nữ giới thì uống với canh nguyên hoa.
Trị tiêu chảy lâu ngày không khỏi
Lấy 10 quả táo khô, bỏ hạt, nhét lương đang tử vào, sao tồn tính. Mỗi lần dùng 3g với cháo kê loãng.
Trị kiết lỵ phân trắng đỏ
Lấy đại hoàng (nướng) 15,6g, lương đang tử (sao đen) một nhúm. Tất cả đem nghiền nhỏ. Mỗi lần dùng 3g với cháo loãng.
Trị chứng sa trực tràng
Lấy lương đang tử sao lên rồi tán nhỏ, bôi lên chỗ bị thương.
Trị đau răng do trúng phong, sâu răng
Lấy một nhúm lương đang tử, bỏ vào trong bình miệng nhỏ rồi sao lên tới khi có khói, dùng ống nhỏ xông khói vào chỗ răng đau.
Trị họng sưng đau do phong độc, uống nước cũng đau
Lấy lương đang tử nghiền nhỏ, mỗi lần uống 2 thìa nhỏ với nước.
Trị ung nhọt cứng ở vú
Lấy nửa thìa lương đang tử, uống với 240ml nước, chú ý không được cắn nát thuốc.
Trị tổn thương do bị ngã
Lấy lương đang tử nghiền nhỏ. thêm mỡ dê vào trộn đều rồi bôi lên chỗ bị thương.
Sức khỏe 24h - Tin tức - Kiến thức - Y học
Địa chỉ:
Điện thoại:
Email: skhoe24h@gmail.com
